2. Pisortat ingerlatsinerat aamma kiffartuussinerat ataatsimut isigalugu
2020-mi Kalaallit Nunanni pisortat ingerlatsinerinut kiffartuussinerinullu 12.613 mio. kr.-init aningaasat atorneqarsimapput. Tamanna 2019-imut sanilliutissagaanni 7,0 pct.-inik qaffariaateqarpoq, 2019-imi pisortat aningaasat atugaat 11.785 mio. kr.-iusimapput.
Pisortat ingerlatsineranni aamma kiffartuussineranni isumaginninnermut aningaasat atorneqartut qaffasinnerpaasimapput. Isumaginninnermut aningaasat atorneqarsimasut ukununnga atorneqarsimapput; ilaqutariinnik, meeqqanik, innarluutilinnik aamma utoqqarnik isumaginninnermut, pinaveersaartitsinermut, aningaasanillu isumaginninnermut, isumaginninnermik suliffeqarfinnut il.il. 2020-mi isumaginninnermut aningaat atorneqartut 4,0 pct.-imik qaffassimapput 3.370 mio. kr.-inngorsimallutik.
Pisortat ingerlatsineranni kiffartuussinerannilu aningaasanik atuiffiunerit tullerivaat ilinniartitaaneq. 2020-mi 2.049 mio. kr.-it ilinniartitaanermut atorneqarsimapput. 2019-imut sanilliullugu 1,5 pct.-imik qaffarsimallutik.
Peqqinnissaqarfiit ass. napparsimaveqarfiit, nalinginnaasumik nakorsiartarfiit, kigutilerisarfiit il.il. Namminersorlutik Oqartussanit ingerlanneqarput. 2020-mi peqqinnissamut politikkikkut ingerlanneqartut 1.971 mio. kr.-inik atuiffiusimapput 2019-imut sanilliullugu 19,5 pct.-inik qaffassimallutik. 2020-mi peqqinnissaqarfimmut aningaasartuutit 322 mio. kr.-inik ukiup siulianut sanilliullugit amerlanerupput, tassunga pissutaavoq Namminersorlutik Oqartussat nappaassuaq Covid-19 pillugu immikkut ittumik piumasaqaateqarnera.
Kommunit aamma Namminersorlutik Oqartussat allaffissornikkut ingerlatsineri nalinginnaasumik pisortat kiffartuussinerinut ilaapput. 2020-mi nalinginnaasumik pisortat kiffartuussinerinut 1.659 mio. kr.-it aningaasat atorneqarsimapput 5,1 pct.-inik qaffariarsimallutik.
Takussutissiaq
2.1.
Pisortat allaffissornerannut kiffartuussinerannullu
aningaasat atorneqartut sulianut
immikkoortiterlugit
|
|
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
|
|
Mio. kr. |
||||
|
Aningaasat atorneqartut katillugit ...... |
10.648 |
11.149 |
11.591 |
11.785 |
12.613 |
|
Pisortat kiffartuussinerat ............. |
2.379 |
2.536 |
2.674 |
2.783 |
2.937 |
1 |
Nalinginnaasumik pisortat kiffartuussineri ... |
1.344 |
1.464 |
1.548 |
1.579 |
1.659 |
2 |
Illersornissaq ........................ |
189 |
212 |
215 |
261 |
241 |
3 |
Inuiaqatigiinni toqqissisimaneq isumannaassuserlu ................... |
846 |
861 |
911 |
942 |
1.037 |
|
Aningaasaqarneq avatangiisillu........ |
1.244 |
1.265 |
1.399 |
1.471 |
1.625 |
4 |
Aningaasaqarnermut tunngasut ......... |
979 |
1.054 |
1.165 |
1.223 |
1.376 |
5 |
Avatangiisit innarlitsaaliorneqarnerat ...... |
266 |
211 |
234 |
248 |
249 |
|
Inuiaqatigiit aamma isumaginninneq..... |
7.025 |
7.347 |
7.518 |
7.530 |
8.051 |
6 |
Inissiat aamma pisortat illuutaat .......... |
183 |
213 |
204 |
185 |
224 |
7 |
Peqqinnissamut Isumaginnittoqarfik ...... |
1.455 |
1.558 |
1.658 |
1.649 |
1.971 |
8 |
Sunngiffik, kulturi upperisarlu ............ |
432 |
450 |
470 |
436 |
436 |
9 |
Ilinniartitaaneq ...................... |
2.020 |
2.058 |
2.035 |
2.020 |
2.049 |
10 |
Isumaginninneq ..................... |
2.935 |
3.068 |
3.151 |
3.241 |
3.370 |
Malugiuk. Naatsorsuutit ataatsimoortinneqarput, taamaattumik ENS 1995 malillugu suliarineqarmata pisortaqarfiit akornanni nuussinerit ilaanngillat. Taamaasilluni 2020-mi ingerlatseqatigiiffinnut immikkut inatsisitigut akisussaaffimmik tunineqarsimanngitsunut aningaassaliissutit 79 mio kr.-iusut kisitsisinut paasissutissanut ilanngunneqanngillat.
Najoqqutaq: https://bank.stat.gl/OFNFUNK
Aningaasaqarnermut tunngasut tassaapput nalinginnaasumik aningaasaqarnermut, niuernermut, suliffeqarnermut aamma pisortat ingerlataanut nunalerinermut, aalisarnermut, piniarnermut, nukissiuuteqarnermut, aatsitassanut, assartuinernut/angallassinernut, attaveqaqatigiinnernut kiisalu aningaasaqarneq pillugu ilisimatusarnernut tunngasut. 2020-mi aningaasaqarnermut tunngasunut 1.376 mio. kr.-it atorneqarsimapput.
Immikkoortumut inissiat aamma pisortat illuutaanut uku ilaapput; inissianik attartukkanik aqutsineq, inissialiorneq, sanaartorfigissaaneq, imermik pilersuineq, aqqusinernik qulleqartitsineq, inissiat aamma pisortat illuutaat pillugit ilisimatusarneq ineriartortitsinerlu kiisalu inissianik pisortallu illuutaannik allaffissornikkut ingerlatsineq. 2020-mi 224 mio. kr. inissianut aamma pisortat illuutaanut atorneqarsimapput.
Takussutissiami 2.2-mi takuneqarsinnaapput pisortat ataatsimut ingerlatsinermut kiffartuussinermullu aningaasat atugaat aamma isertitaat, aningaasarsiorneq tunngavigalugu agguataarneqarsimasut.
Takussutissiaq
2.2
Pisortat allaffissornerannut kiffartuussinerannullu
aningaasat atorneqartut aningaasarsiorneq tunngavigalugu
agguataarlugit
|
|
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
|
|
Mio. kr. |
||||
1. |
Ingerlatsinermut aningaasat atorneqartut . |
9.965 |
10.186 |
10.624 |
11.109 |
11.587 |
1.1 |
Atuinerit katillugit ................... |
7.952 |
8.235 |
8.593 |
9.129 |
9.498 |
1.2 |
Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit |
2.012 |
1.951 |
2.031 |
1.980 |
2.090 |
|
|
|
|
|
|
|
2. |
Aningaasaliinermi aningaasat atorneqartut |
684 |
963 |
967 |
675 |
1.026 |
2.1 |
Pigisanut nalilinnut aningaasat atorneqartut iluarsisat .......................... |
647 |
868 |
759 |
624 |
946 |
2.2 |
Aningaasaliissutinik nuussinerit ........ |
36 |
95 |
208 |
52 |
79 |
|
|
|
|
|
|
|
A. |
Aningaasat atorneqartut katillugit..... |
10.648 |
11.149 |
11.591 |
11.785 |
12.613 |
|
|
|
|
|
|
|
3. |
Ingerlatsinermi isertitat ............... |
11.475 |
11.663 |
12.759 |
12.994 |
12.885 |
3.1 |
Inuussutissarsiutinit isertitat ........... |
711 |
731 |
719 |
724 |
768 |
3.2 |
Pigisanit nalilinnit isertitat ............. |
368 |
343 |
413 |
873 |
322 |
3.3 |
Nioqqutissiornermi aamma eqqussuinermi akileraarutit ....................... |
1.027 |
1.044 |
1.201 |
1.207 |
1.239 |
3.4 |
Ingerlaavartumik akileraarutit .......... |
4.187 |
4.280 |
5.036 |
4.618 |
4.907 |
3.5 |
Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit allat ............................. |
5.181 |
5.264 |
5.391 |
5.572 |
5.649 |
|
|
|
|
|
|
|
4. |
Aningaasaliissutinit isertitat ............ |
20 |
0 |
- |
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
B. |
Isertitat katillugit................... |
11.494 |
11.663 |
12.759 |
12.994 |
12.885 |
|
|
|
|
|
|
|
C. |
Ingerlatsinermi sinneqartoorutit (3-1) (sipaakkat tamakkerlugit) |
1.510 |
1.477 |
2.135 |
1.885 |
1.297 |
|
|
|
|
|
|
|
D. |
Ingerlatsinermi aamma
aningaasaatinit/pigisanit nalilinnit sinneqartoorutit
(B-A) |
846 |
514 |
1.168 |
1.210 |
272 |
Malugiuk. Naatsorsuutit ataatsimoortinneqarput, taamaattumik ENS 1995 malillugu suliarineqarmata pisortaqarfiit akornanni nuussinerit ilaanngillat. Taamaasilluni 2020-mi ingerlatseqatigiiffinnut immikkut inatsisitigut akisussaaffimmik tunineqarsimanngitsunut aningaassaliissutit 79 mio kr.-iusut kisitsisinut paasissutissanut ilanngunneqanngillat.
Najoqqutaq: https://bank.stat.gl/OFNREAU aamma https://bank.stat.gl/OFNREAI
2020-mi pisortat aningaasaqarnerat 272 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarput. 2019-imut sanilliullugu sinneqartoorut annikinnerungaatsiarpoq, taamani pisortat aningaasaqarnerat 1.210 mio. kr.-inik sinneqartooruteqarput. Sinneqartoorutit annikillinerinut, Namminersorlutik Oqartussanit 2019-imi isertitat nuussinerillu 2020-mi Nappaassuup Covid-19-eqarnerani immikkut ittumik inuussutissarsiortunut suliffeqanngikkallarnernullu tapiissutinut aningaasartuutinik taarserneqarneri, pissutaasut annersaraat.
Pisortat aningaasaqarneranni aningaasat nunatta karsiata DAU-saldoanut imaluunniit kommunit naatsorsuutaanut taputartuunneqannginnissaa pingaarpoq. DAU ingerlatsineq (drift), Anlæg (sanaartorneq) aamma atortitsinermit (Udlån) naalisagaavoq. Pisortat aningaasaqarnerat pillugu kisitsisitigut paasissutissani atortitsineq (udlån) aningaasanik atuinertut isigineqanngilaq, aningaasanik nuussinertut aningaasanik atorsinnaasanut sunniinngitsutut kisitsisitigut paasissutissani isigineqarpoq.
Pisortat kiffartuussinerannik suliaqarnermut aningaasat atorneqartut – pisortat atuinerat – tassaapput atorfilinnut akissarsititsineq, pigisanit nalilinnit aningaasanik atuineq aamma tunisassiornermi atuineq taakkunannga ilanngaatigineqarput nioqqutissanik kiffartuussinermillu tunisinermi isertitat. Atuinermut atorneqartut annerpaartarivaat pisortaqarfinni sulisunut akissarsisitsinerit. 2020-mi akissarsisitsinermut aningaasat atorneqartut 3,9 pct.-imik qaffapput, aningaasanngorlugu 5.123 mio. kr.-iullutik. Tunisassiornermi atuinermilu 2,4 pct.-inik qaffattoq, aningaasanngorlugu 4.597 mio. kr.-ininik. Nioqqutissanik kiffartuussinermillu tunisineq 5,2 pct.-inik apparpoq, aningaasanngorlugu 48 mio. kr.-iullutik. Pisortat atuinerat tamakkerlugu 9.498 mio. kr.-usimavoq 4,0 pct.-inik qaffassimalluni., kapitali 8-mi tabel 1a takuuk.
Pisortat aningaasaliinerat tassaapput aalajangersimasunut aningaasaliinerit nutaanik pigisanillu nalilinnik pisinerit akigisaqarnerillu. Pigisanut nalilinnut aningaasat atorneqartut iluarsisat katillugit 322 mio. kr.-inik qaffapput 2020-mi 946 mio. kr.-inngorlutik. Pisortat aningaasaliisarnerannut aamma ilaapput piginneqatigiiffinnut, inuit angerlarsimaffiinut namminersortunut iluanaarniarfiunngitsumik suliffeqarfinnut aningaasaliilluni nuussinerit. Aningaasaliissutinik nuussinerit ataatsimut isigalugu 28 mio. kr.-inik qaffapput 79 mio. kr.-inngorlutik. 2020-mi pisortat aningaasaliineri qaffapput 51,9 pct.-imik 1.026 mio. kr.-inngorlutik.
Pisortat isertitaat ataatsimut isigalugu 828 mio. kr.-inik qaffapput, 12.613 mio. kr.-nik amerlatigalutik 7,0 pct.-inik qaffassimallutik. Taakkunannga ingerlaavartumik aningaasanik nuussinernut 43,8 pct.-it 5.649 mio. kr.-it atorneqarsimapput. Ingerlaavartumik aningaasanik nuussinerit allat tassaapput Danmarkimiit ataatsimoortumik, EU-mit akiliinerit, naalagaaffiup avatangiisinik pitsanngorsaanissamut ilanngussai, Nationalbankimi sinneqartoorutinit Kalaallit Nunaannut tuttussat kiisalu naalagaaffiup ingerlataasa aningaasartuutiginerinut taarsiissutit/utertitsissutit. Ingerlaavartumik akileraarutinit isertitat 289 mio.kr.-ernik qaffassimapput 4.907 mio. kr.-ininngorsimallutik 6,3 pct.-inik qaffassimallutik.